อนุสาวรีย์ Jose Rizal วีรบุรุษของฟิลิปปินส์

ดร.โฮเซ ริซัล เป็นลูกครึ่งสเปนกับชนพื้นเมือง เกิดเมื่อปี 1861 (พ.ศ. 2404) จะตรงกับรัชกาลที่ 4 ของไทย เนื่องจากเขาไม่ใช่คนพื้นเมืองดั้งเดิม เขาจึงได้รับการศึกษาที่ดีและเติบโตมาอย่างมีคุณภาพ ริซัลเป็นเด็กที่มีความสนใจใฝ่รู้ทุกเรื่องราวรอบตัว ความใฝ่รู้ ทำให้เขากลายเป็นผู้เชี่ยวชาญในหลายด้าน เมื่อริซัลอายุได้ 21 ปี เขาถูกส่งไปเรียนต่อด้านการแพทย์ ที่ประเทศสเปน ริซัลเดินทางไปหลายประเทศทั่วยุโรป ทำให้เขาได้เรียนรู้ทั้งเรื่องภาษา ได้เห็นความก้าวหน้าในด้านสังคม และการเมืองการปกครองของประเทศในยุโรป ซึ่งรวมทั้งสเปน มันต่างจากสิ่งที่สเปนปกครองประเทศบ้านเกิดของเขาอย่างมากเขาเริ่มต่อต้าน ระบบอาณานิคมของสเปนและเรียกร้องให้มีการปฏิรูปการเมืองในฟิลิปปินส์ผ่านบท ความตีพิมพ์เป็นภาษาสเปนและภาษาอังกฤษ รวมทั้งการเป็นนักหนังสือพิมพ์ ริซัลได้รับการยอมรับในฐานะนักการเมือง แม้จะไม่ได้เข้าไปทำงานการเมืองโดยตรง แต่เพราะบทความของเขา ก็เต็มไปด้วยทรรศนะทางบ้านเมืองที่คมคาย ด้วยเพียง 26 ปี เขาได้เขียนผลงานชิ้นสำคัญที่สุด ที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญของประเทศฟิลิปปินส์ นั้นคือ นวนิยายสะท้อนสังคมเรื่อง " Touch Me Not " (อันล่วงละเมิดมิได้) ดร.ริซัล ถูกกดดันอย่างหนัก ถูกทางการเนรเทศเขาไปอยู่ที่แสนไกลอย่าง Dapitan ซึ่งห่างจากมะนิลามาก อยู่บนเกาะมินดาเนา ทางตอนใต้ของประเทศ เขาใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายกับชาวเกาะ ศึกษาค้นคว้าเรื่องพรรณพืชจนเชี่ยวชาญ และเขียนหนังสือสะท้อนสังคมอีกหลายชิ้นในขณะที่ชาวฟิลิปปินส์ในเมืองที่ได้ อ่านหนังสือของเขา ก็เริ่มรวมตัวกันต่อต้านชาวสเปนอย่างหนัก การต่อต้านชาวสเปนในฟิลิปปินส์นั้น มีประชาชนล้มตายเป็นจำนวนมาก สถานการณ์รุนแรงที่สุดเมื่อ ดร.ริซัล ถูกผู้ปกครองชาวสเปนจับกุมด้วยข้อหา"ปลุกระดม" ในขณะที่เขาอายุ 35 ปี และถูกตัดสินประหารชีวิตด้วยการยิงเป้า เมื่อวันที่ 30 ธันวาคม 1896 หลังจากการตายของเขา ประชาชนฟิลิปปินส์ลุกฮือและเกิดการจลาจล ประชาชนที่เรียกร้องเอกราชจากสเปน ถูกปราบล้มตายเป็นจำนวนมากจนกระทั่งผู้ปกครองประเทศอย่างสเปน เริ่มต้านทานพลังของมวลชนไม่ไหว สุดท้ายหลังการตายของโฮเซ เป็นเวลา 2 ปี ประชาชนของฟิลิปปินส์ก็ได้ชัยชนะ ประกาศเอกราชให้ฟิลิปปินส์ เมื่อวันที่ 12 มิถุนายน ปี 1898 ปลดแอกจากการถูกปกครองโดยสเปนอย่างยาวนานกว่า 350 ปี ลงอย่างสิ้นเชิง ความพยายามที่จะให้ประเทศเดินไปสู่เสรีภาพจากการปกครองของนักล่าอาณานิคมจบ ลงด้วยความตาย ของ ดร.โฮเซ ริซัล และยิ่งน่าเจ็บปวด เมื่อเป็นความตายที่มาจากกระบอกปืนของเพื่อนร่วมชาติ ที่อยู่ใต้บังคับบัญชาของคนสเปน